Nauczanie języka białoruskiego

JĘZYK BIAŁORUSKI – БЕЛАРУСКАЯ МОВА

Szkoła umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej. Zadanie to realizowane jest w szczególności poprzez organizację nauki języka mniejszości narodowej.

Głównym aktem prawnym regulującym organizację nauczania języka mniejszości narodowej w szkołach jest Rozporządzenie MEN z dn. 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym.

      Zasady organizowania

 1.   Wprowadzenie nauczania odbywa się na podstawie pisemnego wniosku rodziców.

2.    Nie wymaga się od rodziców deklaracji o przynależności do mniejszości.

3.    Wniosek składa się dyrektorowi szkoły przy zgłoszeniu ucznia do szkoły.

4.    Raz złożony wniosek jest ważny do końca pobytu dziecka w szkole.

5.    Język mniejszości narodowej jest nauczany w każdym oddziale szkoły w wymiarze 3 godzin tygodniowo, zaś nauczanie własnej historii i kultury mniejszości w wymiarze 1 godziny w tygodniu w klasie V i VI (uzyskane oceny wliczają się do średniej ocen i są wypisane na świadectwie).

6.    Nauczanie języka białoruskiego i Historii i kultury mniejszości jest realizowane według programu zgodnego z podstawą programową.

7.    Przed rozpoczęciem nauki języka mniejszości dyrektor szkoły informuje rodziców o:

• celu prowadzonych zajęć i ich miejscu w tygodniowym rozkładzie zajęć,
• informacjach odnotowywanych w dokumentacji przebiegu nauczania, na świadectwach szkolnych promocyjnych, świadectwach ukończenia szkoły,
• warunkach i sposobie oceniania i klasyfikowania ucznia z zajęć z języka mniejszości, a także wpływie oceny z zajęć z języka mniejszości na promowanie ucznia do klasy programowo wyższej oraz ukończenie szkoły,

   

  Język białoruski jako język mniejszości narodowej Historia i kultura mniejszości narodow

   Głównymi celami nauczania języka białoruskiego, jako języka mniejszości jest wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka, podtrzymanie i rozwój jego tożsamości narodowej poprzez naukę języka, kultury, elementów historii i tradycji. Najważniejszym celem wychowawczym jest promowanie zrównoważonego rozwoju, kształtowanie postawy uczciwego, odważnego i tolerancyjnego młodego człowieka, uczącego się przez całe życie, potrafiącego nawiązywać kontakty i zgodnie współpracować z innymi.

            Na zajęciach języka mniejszości kształtuje się i wprowadza elementy z życia codziennego, które są wyznacznikami podtrzymującymi i kształtującymi tożsamość narodową. Chodzi tu przede wszystkim o uniwersalne elementy, takie jak urodziny, Boże Narodzenie i związane z tym tradycje, obrzędy i czy pieśni, – także w powiązaniu ze świętami religijnymi. Nauka piosenek i wiersz kształtuje nie tylko kompetencje językowe, ale także rozwija się umiejętności artystyczne.
             Proponowane zajęcia wykorzystują właściwości psychiczne i fizyczne dziecka takie jak: ciekawość, otwartość, potrzebę komunikacji i żądzę wiedzy. Program nauczania na etapie wczesnoszkolnym zakłada maksymalną eliminację stresu, opiera się na słuchaniu, ogólnym rozumieniu, imitacji i dobrowolności wypowiedzi.
             Program realizowany na zajęciach jest elastyczny, można go dostosować do indywidualnych warunków i potrzeb nauczyciela oraz uczniów. Uczniowie pracują z podręcznikami autorstwa byłych nauczycieli szkoły Aliny Wawrzeniuk i Tamary Rusaczyk. Wykorzystuje się również pomoce multimedialne i współpracuje z organizacjami mniejszości białoruskiej.

             Zajęcia z historii i kultury regionu powiązane są z nauczaniem języka białoruskiego. Program nauczania opiera się na poznawaniu lokalnych tradycji, historii i literatury regionu oraz podlaskiej gwary. Na zajęciach również prowadzone są warsztaty rękodzieła, np. wyroby ze słomy, wycinanki, makramy.

           Uczeń uzdolniony ma możliwość zaprezentowania swoich osiągnięć na forum klasy bądź szkoły. Zachęca się go również do udziału w konkursach recytatorskich, teatralnych i innych (w zależności od zainteresowań). Uczniowie szkoły uzyskują corocznie tytuł laureata w Wojewódzkim Konkursie Języka Białoruskiego, który pozwala absolwentom pójść do wybranej szkoły średniej z maksymalną liczbą punktów. Szkoła również organizuje konkurs recytatorski poezji Biełowieżców, poetów wywodzących się z Podlasia i piszących w języku białoruskim.

           Proponuje się  również wykonanie nadobowiązkowych prac wymagających udziału kilku osób (przygotowanie wystawy, gazetki szkolnej, prezentacji multimedialnej, apelu). Uczniowie biorą udział  w różnych formach pracy pozalekcyjnej. W szkole funkcjonują, z dużymi sukcesami, zespoły artystyczne:
• Zespół Żeużyki - zajmuje się tradycyjnym folklorem Białorusinów Podlasia. W repertuarze posiada przedstawienia obrzędowe, tradycyjne zabawy i pieśni ludowe,
• Zespół wokalny Kaprys -  wykonuje piosenki polskie i białoruskie. Reprezentuje szkołę oraz kulturę białoruską nie tylko w kraju, ale i za granicą. Może poszczycić się licznymi trofeami zdobywanymi na różnorodnych konkursach i festiwalach,
• Zespół taneczny Switanak - w swoim repertuarze posiada tańce polskie i białoruskie,
• Zespół Ruczniczok - repertuar stanowią białoruskie piosenki współczesne i ludowe. 

  Wybierając określoną metodę pracy, nauczyciel uwzględnia specyficzne potrzeby zespołu klasowego. Prowadzący zajęcia uwzględnia  różne możliwości intelektualne i emocjonalne uczniów, co pozwala na indywidualizowanie nauczania i różnicowanie zadań dydaktycznych w zależności od tempa pracy uczniów. Organizuje na lekcjach pracę zarówno indywidualną, jak i grupową, która umożliwia uczniom twórcze uczestniczenie w zajęciach, zmusza ich do aktywnego uczenia się.

  W przypadku ucznia mającego trudności w nauce niezmiernie istotna jest pozytywna motywacja, polegająca na wyznaczaniu konkretnych zadań dotyczących małej partii materiału i nagradzaniu za ich wykonanie. Dostrzega się choćby niewielkie postępy. W miarę potrzeb organizuje się zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze.

             Ważnym dla całego etapu edukacyjnego jest kształtowanie umiejętności pisania i czytania oraz budzenie zainteresowań kulturą materialną i duchową mniejszości, rozwijanie wrażliwości estetycznej, samodzielności oraz umiejętności uczenia się.

             Program nauczania bloku przedmiotów dla mniejszości białoruskiej zakłada integrację treści wewnątrz przedmiotu, korelację z innymi przedmiotami oraz związek z pozaszkolnymi doświadczeniami uczniów.